پورتها در دنیای شبکه و سرورها نقش بسیار مهمی دارند. آنها دروازهای هستند که به دادهها اجازه میدهند بین سرور و کامپیوترهای دیگر منتقل شوند. درک درست پورتها به شما کمک میکند شبکهای امنتر و مدیریت شدهتر داشته باشید.
🔹 ۱. پورت سرور چیست؟
پورت سرور در واقع یک شماره اختصاصی است که به هر سرویس یا برنامهای که روی سرور اجرا میشود، داده میشود.
- پورتها مانند درگاههای ورودی و خروجی عمل میکنند.
- هر پورت با یک شماره بین 0 تا 65535 مشخص میشود.
- ترکیب آدرس IP + شماره پورت مشخص میکند که دادهها باید به کدام برنامه یا سرویس برسند.
🔹 ۲. انواع پورتها
پورتها بر اساس کاربرد و سطح دسترسی به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
1. پورتهای شناخته شده (Well-Known Ports)
- شماره پورت: 0 تا 1023
- کاربرد: برای سرویسهای استاندارد و عمومی استفاده میشوند.
- نمونهها:
- HTTP (وب) → پورت 80
- HTTPS (وب امن) → پورت 443
- FTP (انتقال فایل) → پورت 21
- SSH (دسترسی امن به سرور) → پورت 22
2. پورتهای ثبت شده (Registered Ports)
- شماره پورت: 1024 تا 49151
- کاربرد: برای برنامهها و نرمافزارهای مشخص استفاده میشوند.
- نمونهها:
- MySQL → پورت 3306
- PostgreSQL → پورت 5432
- برنامههای مخصوص شرکتها یا اپلیکیشنها
3. پورتهای خصوصی/دینامیک (Dynamic/Private Ports)
- شماره پورت: 49152 تا 65535
- کاربرد: به صورت موقت برای اتصال کلاینتها و سرویسها استفاده میشوند.
- مثال: مرورگرها هنگام دسترسی به وب از این پورتها استفاده میکنند و پس از اتمام اتصال آزاد میشوند.
🔹 ۳. کاربرد پورتها در شبکه
پورتها برای مدیریت جریان دادهها و امنیت شبکه ضروری هستند:
- جداسازی سرویسها: چند سرویس میتوانند روی یک IP اجرا شوند، هر سرویس با یک پورت جداگانه.
- کنترل دسترسی: با فایروال میتوان پورتها را باز یا بسته کرد و دسترسیها را محدود کرد.
- تشخیص مشکلات شبکه: اگر یک سرویس کار نمیکند، بررسی پورتها میتواند مشکل را مشخص کند.
🔹 ۴. نکات مهم درباره پورتها
- همیشه پورتهای غیرضروری را ببندید تا امنیت سرور افزایش یابد.
- برای سرویسهای حساس مثل SSH، تغییر پورت پیشفرض میتواند امنیت بیشتری ایجاد کند.
- ابزارهایی مانند netstat یا nmap میتوانند پورتهای باز و وضعیت آنها را بررسی کنند.
✅ جمعبندی
پورتها در شبکه مانند دروازههای ورودی و خروجی دادهها عمل میکنند و هر سرویس روی سرور به یک پورت اختصاص دارد. آشنایی با انواع پورتها و کاربرد آنها به شما کمک میکند شبکهای امن، سریع و قابل مدیریت داشته باشید.



